تأثیر تنش خشکی بر عملکرد ژنوتیپ‌های سویا در شرایط شمال خوزستان

مطالعه ارقام سویا تحت تأثیر عوامل تنش‌زای غیرزنده با هدف بهبود تولید آن حائز اهمیت می‌باشد. این پژوهش به‌صورت کرت‌های خرد شده نواری در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد در سال 1388 به مورد اجرا گذاشته شد. عامل عمودی شامل سطوح مختلف آبیاری در 4 سطح (آبیاری پس از 50، 90، 130 و 170 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و عامل افقی نیز شامل 6 ژنوتیپ 504، کتول، صفی آبادی، BP692×Safiabadi، میگمات و سال‌اند بود. نتایج نشان داد که تأثیر تنش خشکی، ژنوتیپ و اثر متقابل آن‌ها بر عملکرد دانه معنی‌دار بود. مقایسه میانگین‌های مربوط به اثر متقابل تنش خشکی×ژنوتیپ نشان داد که حداکثر عملکرد دانه (4522 کیلوگرم در هکتار) در شرایط آبیاری پس از 50 میلی‌متر تبخیر از تشتک به ژنوتیپ میگمات و حداقل عملکرد دانه (1017 کیلوگرم در هکتار) نیز به ژنوتیپ کتول و آبیاری پس از 170 میلی‌متر تبخیر از تشتک اختصاص یافت. با افزایش دور آبیاری تعداد غلاف در بوته نیز کاهش یافت، به‌گونه‌ای که این میزان کاهش در تیمارهای آبیاری پس از 90، 130 و 170 میلی‌متر تبخیر از تشتک در مقایسه با آبیاری پس از 50 میلی‌متر تبخیر از تشتک به ترتیب % 16، % 28 و % 51 بود. بود. تعداد دانه در غلاف تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. با توجه با نتایج آزمایش برای ژنوتیپ‌های میگمات و BP×Safiabadi آبیاری پس از 50 میلی‌متر تبخیر از تشتک مناسب می‌باشد. برای ژنوتیپ‌های 504، سال‌اند، کتول و صفی‌آبادی می‌توان آبیاری پس از 90 میلی‌متر تبخیر از تشتک را نیز اعمال نمود.